maandag 15 december 2008

Green Elephant Sale



In 2009 wordt het hele materiele en immateriële archief van Museum Oostwijk voor overname aangeboden. Volg de wekelijkse webaanbiedingen op www.museumoostwijk.nl

Vanaf 1 januari biedt Museum Oostwijk iedere week een deel van haar collectie aan ter overname. Geld speelt daarbij geen rol. De kunststukken kunnen worden geruild tegen immateriële juwelen. Heeft u nog een goed verhaal, een ijzersterke grap, een geniale uitvinding, een overheerlijke recept, of iets anders in de aanbieding, dan kunt u deze ruilen tegen een van de pronkstukken uit de collectie van Museum Oostwijk.
U kunt uw pronkstuk aanbieden door een mail te sturen naar
info@museumoostwijk.nl

dinsdag 18 maart 2008

'Cleaning the Museum' (Limpiar el Museo)



In een schitterend landschap lijkt een vrouw met een bezem en een rode emmer op het water te lopen.

Het is bijna lente, maar dit is wel een heel bijzondere voorjaarsschoonmaak...

Deze week in Volkskrant Oog het videowerk 'Cleaning the Museum' (Limpiar el Museo) van Channa Boon.

Dit werk kwam tot stand tijdens een 'Artist-in-residence' in Bolivia en was eerder te zien tijdens de expositie 'The Fifth Passenger' (El Quinto Pasajero) in Museo Quirchuincho, La Paz, Bolivia in 2007. In de catalogus van 'The Fifth Passenger' geeft Channa Boon een toelichting op het werk, hieronder een korte bewerking van een deel van die tekst: De schoonmaakster is de belichaming van 'de lagere klasse' - door haar vrouwzijn én door het schoonmaakwerk dat zij doet. Ze zou een vrouwelijke, Boliviaanse Don Quichot kunnen zijn met haar absurde schoonmaakpoging en de eenzaamheid van haar solitaire actie. Ze neemt haar wapens op (haar bezem, haar emmer) alsof zij een eerlijke strijd kan voeren en gaat recht op haar vijand af. Natuurlijk is het geen eerlijke strijd. Ze zal nooit winnen. Maar het simpele feit dat ze de strijd voert maakt haar een heldin.
>> http://extra.volkskrant.nl/oog/client/index.php?artworkId=196

dinsdag 12 februari 2008

2008



2007



2006





Fotoboek Helden door Eric van Straaten
In Museum Oostwijk zoeken kunstenaars met bewoners dwars door de wijk en bestaande conventies heen naar verrassende verbindingen op basis van gedeelde passies en kwaliteiten. Na de koektrommels, scooterjongens, dierenliefhebbers en de best bewaarde schatten richt fotograaf Eric van Straaten nu de aandacht op de vaak onzichtbare bijdragen van vrijwilligers aan de sociale structuur van de wijk.



Meet 'n Greet prof.dr. Gerard Rooijakkers door Felix Janssens/TCHM
Na de succesvolle bijeenkomsten in 2005 met de gedeelde passies van bewoners voor huisdieren tijdens de Meet'nGreet Martin Gaus en met scooters tijdens de Meet'nGreet Jaap ten Hoeve is 8 april 2006 een Meet’nGreet prof. dr. Gerard Rooijakkers met dierbare voorwerpen en de bijbehorende verhalen. Met deze Meet’nGreet wordt tevens het vervolg op Inkijk-Uitruil2.0 officieel gelanceerd. Inkijk-Uitruil is een internetplatform dat is ontworpen als een digitaal prikbord voor een wijk. Het onderzoekt en maakt zichtbaar wat mensen binnen een wijk bindt. Voor Museum Oostwijk is een speciale variant ontwikkeld waarbij collectieve archivering van alledaagse en niet-alledaagse dingen centraal staat. Een belangrijke toevoeging aan Inkijk-Uitruil 2.0 is de rubriek ‘Vertel een verhaal’; objecten en foto’s kunnen van commentaar, persoonlijke verhalen of geschiedenissen worden voorzien.

2005



Meet 'n Greet Martin Gaus door Felix Janssens/TCHM



Meet 'n Greet Jaap ten Hoeve door Felix Janssens/TCHM

WILDLIFE IN DE OOSTWIJK vormt de opmaak voor de Atlas van de Oostwijk op inkijk-uitruil.nl/oostwijk. Daar wordt alle informatie verzameld en gearchiveerd. Door de toevoer aan beelden zal de Atlas op den duur uitgroeien tot een visueel archeologisch document.
Nav het project Inkijk-Uitruil in Rotterdam ontwikkelt Felix Janssens een speciale versie van Inkijk/Uitruil voor Museum Oostwijk. Naast de gebruikelijke functies binnen Inkijk-Uitruil als het Buurtspionnetje, GarageSale en MijnPagina zal de Atlas als een extra functie thematisch ingaan op Oostwijk. Hij onderzoekt de fysieke mogelijkheden en aanknopingspunten in de wijk, informele communicatie in de wijk en lokale gebruiken, gemeenschappelijk belang vs delen van belangstelling, mogelijkheden om "MakingHistory" te faciliteren.

2005





BBSchat door radiomaker Marije Schuurman Hess
BBSchat, de Best Bewaarde Schat als audiotour in Museum Oostwijk, Vlaardingen
Luister, en ervaar de wijk als een schatkamer In Museum Oostwijk onderzoeken bewoners in samenwerking met kunstenaars de cultuur van het dagelijks leven vanuit hun persoonlijk perspectief. Bij bewoners thuis bevinden zich hele bijzondere, persoonlijke voorwerpen en herinneringen. Radiomaker Marije Schuurman Hess stelde met bewoners de cd en audiotour BBSchat – Best Bewaarde Schat - samen.
Drieduizend cd-hoesjes zijn verspreid in de wijk. Op vertoon van het cd-hoesje kunnen bewoners de BBSchat-cd ophalen

2004


De winnende foto van de FotoWinterwedstrijd 2003/2004 is afgedrukt als ansichtkaart. De foto 'Spiegelbeeld van de Julianabrug' door Onno Bronsema is geselecteerd uit 64 inzendingen.

2003



300 Oostwijkse Koekjestrommels zijn bij de start van Museum Oostwijk verspreid onder de bewoners als vitrine bij bewoners thuis. In 2005 is onderzoekt Hester Noordhoek wat met de trommels is gebeurd:

47,5% gebruikt de koektrommel als koektrommel; speculaasjes zijn de populairste koekjes
37,5% gebruikt de koektrommel om spulletjes in op te bergen
15% gebruikt de koektrommel in een verzameling

woonwijk wordt museum
Voorjaar 2002 kreeg beeldend kunstenaar Jacqueline Heerema van de gemeente Vlaardingen de kunstopdracht om de culturele identiteit en belevingswereld van de bewoners van de Oostwijk te visualiseren. In de zomer van 2003 resulteerde dat in de start van Museum Oostwijk (MO).
In MO worden verhalen, voorwerpen, plekken en personen verzameld met als doel ze met elkaar in verbinding te brengen. De rijke collectie van deze sociaal gelaagde en multiculturele wijk wordt onderzocht en in kaart gebracht door kunstenaars en bewoners. Het onderzoeken, selecteren en opnieuw ordenen van de collectie leidt tot een nieuwe kijk op de culturele identiteit en belevingswereld van bewoners. Zo ontstaan er dwars door de wijk en bestaande conventies heen verrassende verbindingen op basis van gedeelde passies en kwaliteiten.

collectie
Vroeger en nu, alles en iedereen in de Oostwijk is onderdeel van de collectie van het museum. Huizen, bomen, voorwerpen, herinneringen en verhalen vormen samen de unieke museumcollectie. In MO kunnen door het leggen van verbindingen individuele belevenissen worden opgetild en boven het alledaagse uitstijgen. Daarvoor worden op verschillende niveau’s (populair, kunstinhoudelijk en wetenschappelijk) activiteiten geïnitieerd


De gemeenschap als museum
Museum Oostwijk staat voor een andere benadering van cultuur, cultureel erfgoed en culturele identiteit. In MO onderzoeken wijkbewoners in samenwerking met kunstenaars de cultuur van het dagelijks leven vanuit hun persoonlijke beleving. De collectie van het museum blijft bij de bewoners thuis, maar het zichtbaar maken van die collectie gebeurt door projecten irl (in real life) en op internet. Bewoners nemen deel of nemen zelf het initiatief om de collectie zichtbaar te maken.


Rariteitenkabineten, de oorsprong van onze musea
In MO is het museum terug naar de oorsprong bij de bewoners en hun passies:
particuliere rariteitenkabinetten vormden vaak de oorsprong van musea en wetenschappelijke verzamelingen. Na een tijdlang min of meer gesloten bolwerken voor wetenschappelijk onderzoek te zijn geweest, hebben de musea hun deuren weer geopend voor publiek. Pas vrij recent zijn musea zich bewust van hun rol en maatschappelijke relevantie. In dit project wordt de oorspronkelijke situatie hersteld: het particuliere ‘depot’ (voorwerpen, personen, verhalen, passies, eea in de meest ruime zin van het woord) en hun maatschappelijke relevantie staan weer centraal. Niet geïsoleerd en uniek, maar in samenspel met alle andere depots van bewoners van de Oostwijk. Samen vormen zij de Collectie en het onderzoeksterrein van Museum Oostwijk.
In een museum worden voorwerpen uit hun dagelijkse context losgemaakt en krijgen een andere betekenis. In een museumzaal of tentoonstelling worden door het samenbrengen van meerdere voorwerpen en verhalen een nieuw, ander en groter verhaal verteld. In Museum Oostwijk vormt de wijk zelf en de website de fysieke en conceptuele tentoonstellingsruimte.

2002



Voorjaar 2002 kreeg beeldend kunstenaar Jacqueline Heerema van de gemeente Vlaardingen de kunstopdracht om de culturele identiteit en belevingswereld van de bewoners van de Oostwijk te visualiseren. In de zomer van 2003 resulteerde dat in de start van Museum Oostwijk (MO).

1912


De Stadsontwikkeling van de Oostwijk: Het land ten oosten van de Vlaardingse haven was vanaf 1386 in het bezit van de opeenvolgende ambtsheren van Vlaardingen en Vlaardingen- Ambacht. Dit gebied was, op een enkele boerderij na, onbebouwd. Het gebied werd voornamelijk als weiland en gedeeltelijk voor akker- en tuinbouw gebruikt.
Vanaf 1610 wilde men het gebied gaan bebouwen met pakhuizen en woningen. Deze plannen werden in 1612 concreet. Pieter van Ruytenburch diende een verzoek in om een brug over de Vlaardingense haven te laten bouwen. Dit werd een passende toegang tot zijn buitenplaats ‘Het Hof’.

Het Oudste deel van Vlaardingen: de Piet Heinplaats: In 1994 zijn de tot op heden oudste bewoningssporen van Vlaardingen gevonden op de Piet Heinplaats. Er zijn archeologische boringen gezet, waaruit bleek dat de plaats op een donk is gelegen. Uit analyse van de boormonsters blijkt dat er op de top in ieder geval menselijke activiteiten plaats hebben gevonden. Dit wordt afgeleid uit de vondst van houtskool, botmateriaal (visresten) en vuursteen. De resten die in de boringen aangetroffen zijn, dateren uit 3900 gekalibreerd v. Chr. Ze worden aan de Hazendonk II- cultuur toegeschreven. Op de Piet Heinplaats ontbreekt vervolgens ieder spoor van bewoning tot aan de 16e eeuw. Op de donk staat nu een schoolgebouw.(bron VLAK Vlaardingen)

1890



Arnold Hoogvlietstraat: In 2002 zijn tijdens een archeologische begeleiding in de Arnold Hoogvlietstraat prehistorische kreekafzettingen aangetroffen. Door de aard van de werkzaamheden kon de ligging van kreken niet worden bepaald. Er zijn geen Prehistorische artefacten gevonden, maar bewoning of menselijke aanwezigheid gedurende de IJzertijd/ Romeinse Tijd kan eventueel worden afgeleid van een paalgat en –kuil. Deze interpretatie is discutabel.
In 1894 werd het gebied van de Arnold Hoogvlietstraat bij de stedelijke bebouwing betrokken. Deze historische bebouwing bevindt zich nog steeds aan weerszijden van de straat.(bron: VLAK Vlaardingen)

1875


1875

1843



De Oosthavenkade De bewoning aan de Oosthavenkade is door middel van archiefstukken terug te voeren tot de 17e eeuw. Theoretisch gezien zou langs de Oosthavenkade ook bewoning vanaf de Midden/Late IJzertijd kunnen worden verwacht. De buitendijkse ligging van de Oosthavenkade zorgde ervoor dat dit gebied diverse keren overstroomde. In de 4e/3e eeuw v. Chr. brak in de omgeving van de Oude Haven het kreekstelsel de Vlaarding in het landschap. De oeverwallen hiervan waren in de IJzertijd en Romeinse Tijd bewoond. De Oosthavenkade ligt daar waar de oostelijke oeverwal verwacht wordt. Ook deze oeverwal kan bewoning hebben gekend.
Na de overstromingen raakte het terrein afwisselend begroeid met riet. Deze plant groeit voornamelijk in de oeverzone van open water, brak water en drijvende zegge- vegetaties en impliceert daarmee een nat milieu. Landbouwactiviteiten zullen vanwege de hoge vochtigheid niet direct aan de Oosthavenkade, maar verder oostwaarts hebben plaatsgevonden. Om het terrein voor menselijke activiteiten gereed te maken, heeft men het natte terrein plaatselijk met zand opgehoogd.
Omstreeks het einde van de 19e eeuw werd het deel van de Oosthavenkade tot aan de Callenburgstraat bij de stedelijke bebouwing betrokken.
In 1980 is op de Oosthavenkade een Spaanse, zilveren munt uit de 17e eeuw gevonden. Dit gebeurde bij de bouw van een huis. (bron VLAK VLaardingen)

1820



De kaart van Munro Filpen (1820) toont dat in deze periode ook de westkant van het Toepat bebouwd was geraakt. In 1817 werd op de plaats van de huidige stadsgehoorzaal ‘de Harmonie’, een concertzaal, met een tuin aangelegd. In 1833 vonden herstelwerkzaamheden plaats vanwege een brand. De Harmonie is in 1905 vervangen door een gelijknamige concertzaal die in 1952 is opgenomen in de huidige Stadsgehoorzaal. (bron: VLAK Vlaardingen)

woensdag 30 januari 2008

1745



Op de kaart van Swemkoop (1745) zijn langs het Toepat letters aangeduid. Ter Brugge vermoedt dat hiermee de positie van dammen en duikers aangeduid zijn.
De kaart van Gaillard (1750) toont dat in deze periode ook de westkant van het Toepat bebouwd was geraakt.(bron: VLAK Vlaardingen)

1712


De kaart van Cruquius (1712) laat langwerpige percelen zien, ook wel ‘strekweren’ genoemd. In het noordwestelijke deel zijn bij Cruquius blokvormige percelen te zien. Blokverkaveling is kenmerkend voor ontginningen die teruggaan tot de 11e eeuw. Deze ontginningen werden vanuit het grafelijke hof van Vlaardingen gecoördineerd. In dit plangebied staat op de kaart van Cruquius ook een boerderij met een boomgaard. Het gebied behield zijn agrarische functie tot het midden van de jaren ‘50 van de vorige eeuw. Toen werd er een sportpark van Shell gebouwd.

In 1588 werden de ‘vijfsluizen’ vervangen door één sluis, maar het oude toponiem bleef gehandhaafd. In 1865 kwam voor de sluizen het stoomgemaal van Van der Goes in de plaats.(bron: VLAK Vlaardingen)

1619


De Kaart van Van Berckenrode (1619) toont in de oksel van het Oostelijke Spuiwater en het buizengat een landhuis met drie verdiepingen en een trapgevel. Dit betreft de buitenplaats van Pieter Gerritzn Van Ruytenburg. De buitenplaats heette ‘Het Hof’. Naar men vermoedt werd na 1627 de buitenplaats vervangen door een gelijknamige andere buitenplaats.
Door de Grote Buitenweide heen tekende Van Berckenrode een kade. De kade is op de kaart als ‘Toepat’ aangeduid. Het Toepat vormde een verbindingsweg naar Schiedam. Het is mogelijk dat de functie als verbindingsweg pas in 1652 geformaliseerd werd, toen er een voetgangers- en ruiterpad op aan werd gelegd.
Volgens een andere kaart van Van Berckenrode (1632) raakte de zuidzijde van de Hoflaan, op het kruispunt met het Toepat, in het begin van de 17e eeuw bebouwd. Aan beide zijden van het Toepat legde men tuin-/ boomgaardpercelen aan. (bron: VLAK Vlaardingen)

dinsdag 15 januari 2008

ca. 1560






Het gebied ‘Centrum Noord Oost’ maakte deel uit van de vroegere Buitenweide. Dit gebied kwam na de overstromingen van 1163/1164 buitendijks te liggen. De Westlandseweg ontstond in 1951 door bestrating van de Schiedamsedijk. Het is niet bekend wanneer de dijk precies is aangelegd.

Op de kaart van Van Deventer (1560) wordt de Buitenweide door een waterloop verdeeld. Deze waterloop stond bekend als het ‘Oostelijke Spuiwater’. Ten noorden daarvan bevond zich de Kleine Buitenweide; ten zuiden de Grote Buitenweide. De Buitenweide werd als wei- en teelland gebruikt. Op de kaart van Van Deventer is, summier, een omkading van de Grote Buitenweide te zien. Ook zijn op deze kaart twee boerderijen afgebeeld: één gelegen in de ‘oksel’ van het Oostelijk Spuiwater en Het Buizengat; de andere ten zuiden daarvan langs de Haven. Laatst genoemde boerderij is op de kaart van Potter (1577) verdwenen. Deze kaart laat een andere boerderij in de Buitenweide zien, gelegen langs de zuidelijke kade van het Oostelijke Spuiwater in de richting van de Maas. (bron: VLAK Vlaardingen)